درباره رشته معماری داخلی
معماری داخلی چیست و چه کاربردی دارد؟
منظور از معماری داخلی می‌تواند یکی از موارد زیر باشد:
• هنر و علم طراحی و اجرای ساختمان‌ها و فضای داخلی آنها
• حرفه طراحی و اجرای فضای داخلی ساختمان باتوجه‌به کاربرد انسانی آن
• سبک یا روش طراحی و اجرای فضاهای داخلی ساختمان و مشخصه‌های مرتبط با آنها
تفاوت معماری داخلی و طراحی داخلی در چیست؟
معماری داخلی و طراحی داخلی، دو حوزه بسیار شبیه به یکدیگر هستند. در واقع، درصد بالایی از مهارت‌های موردنیاز برای فعالیت در این حوزه‌ها، تفاوت چندانی باهم ندارند. در معماری داخلی، معماران بر روی عملکرد و کاربری فضا با درنظرگرفتن جنبه‌های سازه‌ای تمرکز می‌کنند. در طراحی داخلی، تمرکز طراحان بیشتر بر روی ایجاد محیط (جلوه نازک‌کاری، چینش مبلمان، رنگ‌پردازی و غیره) منعطف می‌شود.
رشته طراحی داخلی در ایران، با عنوان «طراحی دکوراسیون داخلی» یا «دکوراسیون داخلی» شناخته می‌شود. در مجموع، معماران و طراحان داخلی باید مجموعه‌ای از مهارت‌های مشابه را به روش‌های متفاوت به کار بگیرند.
دلایل اهمیت طراحی داخلی در زندگی امروز ما
به‌صورت کلی می‌توان به گزینه‌های زیر به‌عنوان دلایل مهم بودن طراحی داخلی اشاره کرد:
• افزودن قابلیت‌های عملکردی به فضای موردنظر
• امکان تناسب دادن فضای موردنظر با سبک زندگی ساکنین آن مکان
• افزودن فاکتورهای زیبایی‌شناسی باکیفیت بالا به فضای زندگی
• صرفه‌جویی در هزینه‌ها
• دستیابی به اهداف ایمنی فضای موردنظر
• تسهیل دستیابی به فضاهای کاربردی و مورداستفاده
• ارزش‌گذاری بالاتری خانه با یک طراحی داخلی جذاب و سطح بالا
• تأثیر و اهمیت طراحی داخلی بر بهبود خلق‌وخو و مود افراد ساکن در فضای موردنظر
• تأثیرگذاری بلافاصله بر بازدیدکنندگان از فضای طراحی شده
• تأثیر و اهمیت رنگ‌های مورداستفاده برای افزایش سلامتی و نشاط
• اهمیت طراحی داخلی مناسب برای افراد مسن و افراد معلول
• تبدیل‌کردن فضای زندگی به یک محیط امن و پر از آرامش
• امکان استفاده و ترکیب سبک‌های دکوراسیونی متفاوت به روشی صحیح
• صرفه‌جویی در زمان
رشته معماری داخلی مناسب چه کسانی است؟
رشته معماری داخلی همچون رشته مهندسی معماری، دارای دو جنبه هنری (زیبایی‌شناختی) و فنی است. در رشته‌های مرتبط با معماری، تلفیق هنر و فن همواره بهترین نتیجه را داشته است و تسلط فارغ‌التحصیلان به هر دو جنبه می‌تواند بازدهی بیشتری در بازار کار برای آنان به دنبال داشته باشد.
معماری داخلی دانشی است که در آن، فضاهای مختلف داخل یک ساختمان بر اساس استانداردها و ضوابط مربوطه، در یک نظام معمارانه طراحی می‌شوند. در واقع معماری داخلی، هنر طراحی قسمت‌های مختلف داخل ساختمان به شمار می‌آید و در این رشته، اصل اساسی، توصیف فضاهای درونی ساختمان و ارتقای سطح سکونت در مکان بر اساس معیارهای انسانی است.
رشته معماری داخلی برای افرادی مناسب است که قدرت خلاقیت بالا، ذوق هنری و تخیل قوی برای ایده‌پردازی داشته و علاقه‌مند به مبلمان و تزیینات فضاهای داخلی ساختمان باشند؛ چراکه اصل اساسی مباحث مطرح شده در این رشته تحصیلی، پیرامون این موضوع قرار می‌گیرد.
همچنین افرادی که به جزئیات توجه می‌کنند و در حل مسائل به‌صورت خلاقانه تبحر دارند، می‌توانند در این رشته تحصیلی موفق‌تر ظاهر شوند. در کنار همه این موارد، نباید نقش دانش فنی را نیز از یاد برد. به‌طورکلی داشتن خلاقیت و ذوق هنری در کنار آشنایی با روش‌های فنی و اجرایی، به موفقیت هر چه بیشتر معماران داخلی کمک کند.
رشته معماری داخلی در عین تشابه در برخی ابعاد، دارای تفاوت‌هایی با رشته مهندسی معماری است. معماری داخلی صرفاً به طراحی و ساخت فضاهای داخل ساختمان می‌پردازد درحالی‌که مهندسی معماری به‌صورت کلی به این موضوع نگاه می‌کند با کلیات ساختمان چه از بیرون و چه از داخل در ارتباط است.
همچنین باید توجه داشت که مهندس معمار روند کلی ساختمان از جمله کاربری ساختمان، برنامه فیزیکی، لکه‌گذاری فضایی، سیرکولاسیون، پی‌ریزی، سقف‌ها، بازشوها و فرم کلی ساختمان را طراحی می‌کند؛ ولی معمار داخلی به جنبه‌های زیبایی‌شناختی، کاربردی‌بودن، طراحی مبلمان و طراحی فضاهای داخلی بر اساس نیازها و شرایط محیطی می‌پردازد.
دانشجویان این رشته تحصیلی باید بسیار صبور، دقیق و منظم، نترس در مقابل شکست، ناامید نشدن، داشتن ارتباط عمومی بسیار خوب، استعداد و خلاقیت، قدرت تجسم بالا، استفاده از تجربه مفید دیگران، بالابردن مهارت طراحی، بالابردن مهارت در نرم‌افزارهای کاربردی، داشتن خلاقیت نسبی و پرورش آن و داشتن حسن سلیقه و علاقه‌مندی به رشته‌های هنری و فنی باشند؛ چراکه این موارد از ضرورت‌های شخصیتی دانشجوی علاقه‌مند به رشته معماری داخلی است.
کدام دروس دوره دبیرستان در رشته معماری داخلی بیشتر کاربرد دارند؟
رشته معماری داخلی غالباً از زیرمجموعه ریاضی و فیزیک و همچنین از زیرمجموعه‌های فنی و حرفه‌ای و کار و دانش (معماری داخلی)، در دانشگاه‌ها و مؤسسات علمی دانشجو می‌پذیرد. دانشجویانی که از زیرشاخه فنی و حرفه‌ای و همچنین کار و دانش وارد دانشگاه می‌شوند اغلب در مقطع هنرستان با دروس اولیه معماری داخلی آشنایی نسبی دارند و ورود به دانشگاه و رشته معماری داخلی برای آنها تازگی آن‌چنانی نخواهد داشت؛ ولی برای دانشجویانی که از رشته ریاضی و فیزیک وارد رشته معماری داخلی شوند، مباحث دارای تازگی و جنبه‌های تازه‌ای خواهد بود.
مباحث مربوط به ریاضی به‌صورت عمومی: به طول کلی تسلط به درس‌های محاسباتی برای موفقیت در رشته‌های مرتبط با معماری، لازم است.
دروس مربوط به هندسه و ترسیمات فنی به‌صورت کامل: داشتن توانایی انجام انواع ترسیمات هندسی پیش‌نیازی اساسی برای هر دانشجویی است که می‌خواهد در رشته‌های مرتبط با معماری از جمله معماری داخلی مشغول به تحصیل شود.
زبان انگلیسی در حدی که بتوان از مراجع و منابع اطلاعاتی انگلیسی برای بهبود و ارتقای سطح دانش معماری داخلی استفاده کرد. باید توجه داشت، دروس ارائه شده در دانشگاه نیازمند مطالعات تکمیلی هستند که تسلط به زبان انگلیسی این امکان را به‌خوبی فراهم می‌کند.
دروس مرتبط با تاریخ ایران و جهان به جهت آنکه در دانشگاه، دوره‌های مختلف سبک‌های معماری تدریس می‌شوند و داشتن دانش در زمینه تاریخ به ارتباط میان سبک و دوره‌های تاریخی مختلف کمک می‌کند.
دروس عمومی همچون ادبیات، معارف اسلامی و… که در دانشگاه به تعداد مقتضی بایستی به‌صورت واحدهای عمومی گذرانده شوند.
گرایش‌های رشته معماری داخلی برای ادامه تحصیل چه هستند؟
این رشته در مقطع کارشناسی‌ارشد دارای مجموعه گرایش‌های مختلفی به شرح ذیل است:
• معماری اسلامی
• مهندسی معماری: این گرایش بیشتر به طراحی فضاهایی برای انسان و مطالعه روی ارتقای کیفیت معماری‌های در حال انجام می‌پردازد. در واقع به‌صورت تخصصی ادامه همان تحصیلات مقطع کارشناسی ولی به‌صورت تخصصی است.
• معماری منظر: این گرایش به طراحی و ساماندهی فضاهای بیرونی می‌پردازد و بیشتر با محیط طبیعی سروکار دارد.
• انرژی و معماری: گرایش انرژی معماری باتوجه‌به آلودگی‌های زیست‌محیطی ایجاد شده و در خطر بودن محیط زندگی انسان‌ها و همچنین لزوم توجه به بحث صرفه‌جویی در مصرف انرژی و ساخت ساختمان‌هایی با حداقل مصرف انرژی ایجاد شده است و به بحث و مطالعه در این زمینه می‌پردازد.
• معماری داخلی: این گرایش به طراحی فضاهای داخلی و انجام معماری در داخل ساختمان‌های مختلف می‌پردازد و در واقع ادامه همان رشته معماری داخلی است.
• مطالعات معماری ایران: گرایش مطالعات معماری ایران به مطالعه در خصوص پیشینه و تاریخ معماری و شهرسازی ایران می‌پردازد و بیشتر سعی در بازآفرینی آنچه که فراموش شده و ایجاد ارتباط میان گذشته و آینده دارد.
• تکنولوژی معماری: این گرایش بیشتر در زمینه تکنولوژی‌های نوین ساختمانی و ارتباط میان سازه و معماری به بحث می‌پردازد.
• بازسازی پس از سانحه: باتوجه‌به احتمال وقوع سوانح و بلایای طبیعی و ایجاد خسارات به بحث ساخت‌وساز و محیط، این گرایش سعی در مقابله با اتفاقات ناشی از آن پیش، هنگام و پس از وقوع دارد.
• مدیریت پروژه و ساخت: گرایش مدیریت پروژه همان‌طور که از اسم آن پیدا است، مرتبط با بحث‌های مدیریتی پروژه‌های عمدتاً کلان از قبیل برنامه‌ریزی، هدایت و کنترل است.
• فناوری معماری: این گرایش ادامه دروس فنی ساختمان است و در زمینه تکنولوژی و روش‌های ساخت نوین معماری به مطالعه می‌پردازد.
مقاطع تحصیلی رشته معماری داخلی موجود در این موسسه
مهم ترین دروس دانشگاهی رشته معماری داخلی
دروس پایه
دروس تخصصی
دروس اصلی
دروس اختیاری
بهترین نرم‌افزارهای رشته طراحی داخلی
• Autodesk 3Ds Max
• Archicad
• Autodesk Revit
• Sketchup
• Blender
• Chief Architect
• AutoCAD LT
دروس دانشگاهی رشته معماری داخلی تا چه میزان نیازهای بازار کار را مرتفع می‌کنند؟
به‌طورکلی در کلیه رشته‌های مرتبط با معماری، دروسی که در دانشگاه تدریس می‌شوند شاید به‌جرئت بتوان گفت که نیمی از نیاز یک دانش‌آموخته رشته معماری داخلی را برای اشتغال به کار در بازار حرفه‌ای تأمین می‌کند. در حال حاضر بیش از آنکه مدرک تحصیلی یک طراح معمار داخلی مدنظر باشد، مهارت‌ها و توانایی‌های وی، اهمیت بیشتری دارد تا در مشکلات مختلف، گره‌گشا باشد. این توانایی و مهارت متأسفانه در تحصیلات آکادمیک معماری داخلی، به شکل مناسبی مدنظر قرار نگرفته است.
بنابراین، دانش‌آموختگان باید حتماً پس از اتمام تحصیلات به‌عنوان کارآموز در دفاتر طراحی داخلی مختلف مشغول به کار شوند تا رفته‌رفته در زمینه شغلی موردنظر تجربه کسب کنند. همچنین، رشته معماری داخلی جزو رشته‌هایی است که صرفاً نمی‌توان به تحصیلات دانشگاهی متکی بود و بایستی حتماً بحث تجربه کاری را نیز در راستای تأمین نیازهای بازار کار مدنظر قرارداد.
از طرفی برای موفقیت در بازار کار مربوط به این رشته توصیه می‌شود دانشجویان علاوه بر تحصیلات دانشگاهی، به طور همزمان یا بعد از اتمام تحصیلات، به یادگیری در زمینه‌های مختلف از جمله بحث‌های نرم‌افزاری و هنرهای دیجیتال بپردازند و دانش خود را در این زمینه ارتقا بدهند؛ زیرا این مهارت‌ها برای اشتغال به کار در اکثر زمینه‌های موجود در بازار کار لازم و ضروری هستند و در دروس دانشگاهی توجه چندانی به آن نشده است؛ بنابراین آموزش و یادگیری مهارت‌های جنبی در کنار تحصیلات آکادمیک تأثیر بسزایی در اشتغال به کار رشته معماری داخلی خواهد داشت.
اینجا آموزش عالی است.
بازار کار و آینده شغلی رشته معماری داخلی
ذکر این نکته حائز اهمیت است که یک معمار داخلی موفق، لزوماً تحصیلات دانشگاهی بالایی ندارد؛ چراکه بازار کار رشته‌های مرتبط با معماری از جمله معماری داخلی، پیش از آن که نیاز به تحصیلات و مدرک دانشگاهی داشته باشند، به تلاش‌های فردی دانشجو و آموخته‌های حاصل از تمرین و ممارست وی نیاز دارند. اینکه چه دانشگاهی و چه مدرکی حاصل تحصیلات دانشجو بوده است، صرفاً در گام بعدی لحاظ می‌شود و مهم‌تر از همه، سطح مهارتی و توانایی‌های فارغ‌التحصیل خواهد بود که تفاوت‌ها را رقم می‌زند. بازار کار برای رشته معماری داخلی متنوع و گسترده است و فارغ‌التحصیلان دارای مهارت و توانایی می‌توانند به‌خوبی در بازار کار شاغل شوند.
برای فارغ‌التحصیلان معماری داخلی می‌توان بازار کار را در بازه‌ای به وسعت اشتغال در یک دفتر فنی و مهندسی تا تأسیس شرکت‌های طراحی داخلی تعریف کرد. همچنین، دانش‌آموختگان این رشته می‌توانند در آزمون‌های استخدامی سازمان‌های مختلف شرکت کنند و در کنار آن، پروانه اشتغال به کار مهندسی را نیز کسب کنند. ولی تجربه نشان داده است که اکثر فارغ‌التحصیلان این رشته در بازار کار خارج از چارچوب اداری مشغول به فعالیت هستند.
موقعیت شغلی دیگری که می‌توان برای یک معمار متصور شد، طراحی داخلی فضاها و همچنین طراحی نمای پروژه‌های مختلف است که هر کدام بسته به نوع طرح و نیاز کارفرما دارای حق‌الزحمه‌های متفاوتی خواهد بود. امروزه بسیاری از کارفرمایان به دنبال ساختمان‌هایی باکیفیت و درعین‌حال جذاب می‌باشند. این دقیقاً همان چیزی است که یک معمار داخلی می‌تواند در برخورد با یک موضوع و مسئله طراحی انجام دهد.
به‌طورکلی افرادی که در رشته‌های مرتبط با معماری فارغ‌التحصیل می‌شوند، هم می‌توانند در آزمون‌های استخدامی ادارات و مؤسسات مختلف شرکت کنند و هم می‌توانند در بازار کار آزاد مشغول به کار شوند.
فارغ‌التحصیلان رشته معماری داخلی می‌توانند دفتر طراحی شخصی تأسیس کنند و به طور مستقیم با کارفرمایان مشغول به همکاری شوند. همچنین می‌توانند با معماران و شرکت‌های مهندسی مختلف همکاری کنند و فعالیت‌های طراحی و اجرایی انجام دهند.
در ذیل شرح مختصری از فعالیت‌های مرتبط با معماری داخلی آورده شده است:
• تأسیس دفتر شخصی طراحی معماری داخلی
• تأسیس شرکت‌های مختلف مهندسی در زمینه طراحی معماری داخلی
• کسب پروانه اشتغال به کار مهندسی از وزارت راه، مسکن و شهرسازی
• همکاری به‌عنوان طراح معمار داخلی در شرکت‌های معماری
• طراحی معماری ساختمان‌های مختلف به‌صورت پروژه‌های شخصی
• طراحی داخلی ساختمان‌های مختلف از قبیل مسکونی، اداری، تجاری و…
• طراحی نمای ساختمان‌های مختلف از قبیل مسکونی، اداری، تجاری و…
• نظارت بر اجرای پروژه‌های ساختمانی به‌صورت همکاری با دفاتر مختلف معماری
• نظارت بر اجرای پروژه‌های شخصی
• اجرای ساختمان‌های مختلف به‌صورت همکاری با طراحان و سرمایه‌گذاران مختلف
• استخدام به‌عنوان نقشه‌کش معماری در دفاتر مهندسی مختلف
• مدل‌ساز و طراح سه‌بعدی پروژه‌های معماری
• متره و برآورد پروژه‌های ساختمانی
• مشاور ساخت‌وساز
• تأسیس کلینیک‌های ساختمانی و ارائه خدمات مربوط به مصالح ساختمانی
• تدریس دروس تخصصی معماری به دانشجویان
• طراحی غرفه نمایشگاهی
مزایای رشته معماری داخلی
• درآمد مناسب: ازآنجایی‌که شغل طراحی داخلی جزو شغل‌های محبوب محسوب می‌شود پس از خوبی نیز برخوردار است. در واقع با داشتن تخصص و تجربه‌ی کافی در این حرفه می‌توان به درآمد مطلوبی هم دست‌یافت؛ بنابراین می‌توان با افزایش مهارت خود در زمینه‌های مرتبط، زمینه افزایش درآمد را فراهم کرد.
• افزایش خلاقیت: این شغل به علت به‌کارگیری عناصر مختلف مانند عکاسی، نقاشی و طراحی موجب تقویت قوه تخیل می‌شود. در ادامه با تقویت قوه تخیل و بهره‌گیری از ایده‌های دیگر طراحان خلاقیت نیز افزایش می‌یابد. ازآنجایی‌که خلاقیت یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های یک طراح به شمار می‌رود، این مورد از اهمیت بالایی برخوردار است.
• تقویت و افزایش روابط اجتماعی: این افراد همواره در حال ارتباط‌گرفتن با مردم هستند. برای مثال مراجعه کارفرمایان جدید موجب می‌شود تا برای طراحی فضای موردنظر آنها در ارتباط باشند. زیرا طراحی یک فضا باید باتوجه‌به سلیقه و نیاز کارفرما و مشتریان انجام بگیرد.
• ساعت کاری منعطف: یکی دیگر از مزایای این شغل، داشتن ساعت کاری منعطف است. یعنی هیچ تایم کاری مشخصی ندارد و ساعت کاری باتوجه‌به درجه سختی پروژه انجام می‌گیرد؛ به‌طوری که ممکن است چند شبانه‌روز را بدون هیچ استراحتی مشغول به کار باشید. این مورد می‌تواند دلیلی برای خانم‌های خانه‌دار و طراح برای انتخاب این شغل باشد زیرا می‌توانند باتوجه‌به ساعات فراغت خود پروژه‌های مختلف را در دست بگیرند.
• متنوع و به‌دوراز روزمرگی: در این شغل، به دلیل فعالیت‌هایی که باید در طول روز انجام شود هیچ روزمرگی کسل‌کننده‌ای وجود ندارد. برای مثال دیدن و طراحی فضاهای جدید و متنوع می‌تواند باعث شادابی و حس سرشار از انرژی شود.
• به‌دوراز تبعیض جنسیتی، شغلی مناسب برای خانم‌ها و آقایان: شغل طراحی داخلی هیچ محدودیتی ندارد و همه افراد با هر شرایط و ویژگی‌ای می‌توانند در این رشته تحصیل و پیشرفت کنند. همچنین در زمینه‌ی کاری آن نیز امکان رشد و پیشرفت همه‌ی افراد وجود دارد. افراد با ایده‌های خلاقانه و جذاب می‌توانند تجربه و مهارت بیشتری کسب کنند و به پیشرفت روزافزون دست یابند. در حال حاضر در کشور ایران طراحان داخلی خانم و آقا در شرکت‌ها یا به‌صورت مستقل مشغول به کار هستند.
امکان ادامه تحصیل در رشته معماری داخلی در داخل ایران چگونه است؟
ادامه تحصیل در رشته معماری تا مقطع کارشناسی‌ارشد و دکتری امکان‌پذیر است که گرایش‌های مختلف به شرح ذیل هستند:
- گرایش مهندسی معماری
- گرایش انرژی و معماری
- گرایش تکنولوژی معماری
- گرایش مدیریت پروژه و ساخت
- گرایش معماری منظر
- گرایش معماری داخلی
- گرایش معماری اسلامی
- گرایش مطالعات معماری ایران
- گرایش بازسازی پس از سانحه
- گرایش‌های دکتری معماری داخلی
- گرایش معماری
- گرایش مدیریت پروژه و ساخت
- گرایش معماری اسلامی
امکان ادامه تحصیل در رشته معماری داخلی در خارج از کشور به چه صورت است؟
با توجه فراگیر بودن رشته معماری داخلی و کاربرد آن در سراسر دنیا، این رشته امکان ادامه تحصیل در خارج از کشور را نیز دارد. کشورهای اروپایی همچون انگلستان، آلمان، فرانسه، سوئد، دانمارک، ایتالیا به‌عنوان یکی از مهدهای معماری تا کشورهای همسایه همچون ترکیه در رشته معماری داخلی به‌صورت بورسیه تحصیلی و همچنین آزاد، بسته به شرایط خاصِ هریک، به جذب دانشجو می‌پردازند.
توجه داشته باشید که در بیشتر موارد، برای ادامه تحصیل در خارج از کشور، باید با زبان خارجی کشور موردنظر و همچنین زبان انگلیسی آشنایی خوبی داشته باشید. علاوه بر این، برای اثبات آشنایی با زبان انگلیسی نیز به شرکت در آزمون‌های بین‌المللی و معتبر زبان خارجی مانند تافل، آیلتس و دولینگو نیاز دارید.
دانش آموختگان موفق
