درباره رشته حسابداری

رشته حسابداری یکی از رشته‌های پرطرف‌دار در ایران است و معمولاً فارغ‌التحصیلان این رشته مشکلی برای پیداکردن شغل مرتبط با رشته خود ندارند. این رشته به‌عنوان زیرشاخه‌ای از رشته‌های فنی در هنرستان‌ها و دانشگاه‌های فنی و حرفه‌ای آموزش داده می‌شود؛ اما امکان تحصیل در آن برای فارغ‌التحصیلان رشته‌های ریاضی، تجربی و انسانی نیز در دانشگاه فراهم است.

حسابداری به معنای اندازه‌گیری، ثبت، پردازش و تجزیه تحلیل اطلاعات مالی نهادهای اقتصادی مانند بخش مالی دولت‌ها، مشاغل و شرکت‌ها است. حسابداری که به آن زبان تجارت و اقتصاد گفته می‌شود، نتایج فعالیت‌های اقتصادی یک سازمان را اندازه‌گیری و ارزیابی می‌کند و این اطلاعات را در قالب گزارش‌ها و تحلیل‌ها، به کاربران مختلفی از جمله سرمایه‌گذاران، بستانکاران، مدیریت و تنظیم‌کنندگان منتقل می‌کند.
مبحثی در تعریف حسابداری به‌عنوان علم یا حرفه موضوع بحث است که حسابداری را علم یا حرفه یا تومان علم و حرفه برمی‌شمارد.

به طور خلاصه می‌توان حسابداری را زیر شاخه‌ای از علم اقتصاد دانست. چنانچه اقتصاد را در کلیت علم بهره‌برداری حداکثری از منابع حداقلی عنوان کرد حسابداری فرایند محاسبه سود فعالیت، محاسبه منابع یا منافع ورودی و خروجی را در فعالیت‌های انفرادی، مشارکتی یا دولتی میسر می‌کند.

هدف رشته حسابداری
همان‌طور که پیش‌تر گفته شد رشته حسابداری جز رشته‌های هست که به مردم خدمت می‌کنند و نتیجه فعالیت‌های یک حسابدار می‌تواند به تصمیمات اختصاص اقتصادی افرادی که در شرکت‌های مختلف کار می‌کنند کمک شایانی بکند؛ بنابراین یکی از مهم‌ترین هدف‌های رشته حسابداری آموزش‌دادن نیروی انسانی متخصص در جمع‌آوری، طبقه‌بندی، ثبت‌کردن و در نتیجه خلاصه‌کردن اطلاعات و تهیه گزارش‌های مالی مطابق با معیارهای هست که شرکت‌ها و سازمان‌ها از پیش تعیین کردند. همچنین مهم است کسی که شغل حسابداری را دارد و با علم روز دنیا مطابق باشد و تمام تغییرات ایجاد شده را در کارش اعمال کند تا بتواند بهترین نتیجه را کسب کند.

تاریخچه

قدمت حسابداری هزاران سال است و می‌توان آن را در تمدن‌های باستان جستجو کرد. توسعه اولیه حسابداری به بین‌النهرین باستان برمی‌گردد و ارتباط تنگاتنگی با تحولات نوشتن، شمارش و پول دارد. همچنین شواهدی از اشکال اولیه دفترداری در ایران باستان و سیستم‌های حسابرسی اولیه توسط مصریان باستان و بابلی‌ها وجود دارد. در زمان امپراتور آگوستوس، دولت روم به اطلاعات دقیق مالی دسترسی داشت.
دفترداری دوطرفه در جامعه یهودیان خاورمیانه در اوایل قرون‌وسطی آغاز شد و در اروپای قرون‌وسطی بیشتر اصلاح شد. با توسعه شرکت‌های سهامی، حسابداری به حسابداری مالی و حسابداری مدیریت تقسیم می‌شود.
اولین اثر منتشر شده در مورد سیستم دفترداری دوطرفه Summa de arithmetica بود که در سال ۱۴۹۴ توسط لوکا پاچیولی (“پدر حسابداری”) در ایتالیا منتشر شد. حسابداری در قرن نوزدهم شروع به تبدیل‌شدن به یک حرفه سازمان‌یافته کرد، و نهادهای حرفه‌ای محلی در انگلیس با هم ادغام شدند و مؤسسه حسابداران رسمی را در انگلیس و ولز در سال ۱۸۸۰ تشکیل دادند. تاریخچه حسابداری در ایران را می‌توان به پیش‌وپس از اسلام، دوره قاجار و مشروطه و دهه ۴۰ تاکنون اشاره کرد.

رشته حسابداری مناسب چه کسانی است؟

رشته حسابداری در واقع رشته‌ای است که به‌عنوان رشته‌های شناور شناخته می‌شود و داوطلبان در هر سه گروه ریاضی تجربی و انسانی می‌توانند در این رشته ادامه تحصیل دهند.
حسابداری علم گزارشگری مالی شرکت‌ها است. گزارش‌هایی که بتوانند وضعیت مالی یک شرکت را با زبان مشخص و استاندارد حسابداری، به‌تمامی استفاده‌کنندگان از این گزارش‌ها انتقال دهند. گزارش‌های مالی بیانگر وضعیت شرکت، درآمدها و هزینه‌ها، دارایی‌ها، سرمایه‌ها، بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام یک شرکت هستند؛ به‌نحوی‌که هر فرد با مطالعه دقیق آن‌ها می‌تواند وضعیت کنونی، عملکرد گذشته و چشم‌اندازهای آینده یک شرکت را به‌خوبی درک کند.
حسابدارها افرادی هستند که به‌نوعی، جملات معمول در فضای کسب و کار و در فضای مالی یک شرکت را به عدد تبدیل می‌کنند تا باتوجه‌به قوانین مشخص زبان عددی، برای تمامی استفاده‌کنندگان قابل‌درک باشند. یک حسابدار باید بتواند به‌خوبی گزارش کارهای خود را ارائه دهد؛ بنابراین باید به ادبیات و اصول نگارش زبان فارسی به‌خوبی تسلط داشته باشد. این ویژگی، بخصوص در سطوح بالاتر این رشته؛ یعنی حسابرسی و مدیریت مالی اهمیت بسیاری دارد.
لذا حسابداری برای افرادی مناسب است که بتوانند به طور مکرر با اعداد ارتباط داشته و قدرت تجزیه‌وتحلیل آن‌ها را داشته باشند و حساب‌های مختلف، در قالب اعداد را به‌سادگی تفکیک کنند. افرادی که علاقه‌مند به فضای مالی یک شرکت و مدیریت گزارشگری‌های مالی آن هستند و از طرفی خلاقیت و نوآوری‌های اقتصادی را دارند، می‌توانند حسابداران موفقی باشند.
مطالب مطرح شده در رشته حسابداری به دانشجویان کمک می‌کند تا بتوانند ذهنی کمی داشته باشند و دنیای اطراف خود را بر اساس اعداد تجزیه‌وتحلیل کنند. حسابداری پایه علمی بسیاری از رشته‌های دیگر مانند مدیریت مالی و سرمایه‌گذاری است و علاقه‌مندان به این رشته‌ها نیز می‌توانند در این رشته موفق باشند.
یکی دیگر از ویژگی‌هایی که دانشجوی این رشته باید داشته باشد این است که بتواند ساعت‌های طولانی پشت کامپیوتر و میز کار با عدد و رقم‌ها سروکله بزند و معادلات ریاضی را انجام دهد. همچنین نیاز است که فردی که حسابدار است علاوه بر اینکه ریاضی و ادبیات قوی داشته باشد و قدرت بدنی مناسب داشته باشد، خلاق و صبور و باانضباط باشد. باتوجه‌به تغییراتی که در حال حاضر در روند اقتصادی کشور ایجاد شده است حسابداری از جمله شغل‌هایی است که طرفداران زیادی دارد و افرادی که حسابداری خوانده‌اند می‌توانند امیدوار باشند که بیکار نخواهند بود و حتماً در یکی از سازمان‌ها، ارگان‌ها و شرکت‌های خصوصی یا دولتی می‌توانند مشغول به کار شوند.

مهارت‌های موردنیاز رشته حسابداری
برای موفقیت در حرفه‌ی حسابداری، داشتن مهارت‌های زیر ضروری است:

• مهارت‌های فنی: دانش اصول حسابداری، استانداردهای حسابداری، نرم‌افزارهای حسابداری و قوانین و مقررات مالیاتی.
• مهارت‌های تحلیلی: توانایی تجزیه‌وتحلیل اطلاعات مالی، شناسایی الگوها و روندها، و استخراج نتایج و تفسیر آنها.
• مهارت‌های حل مسئله: توانایی شناسایی و حل مشکلات مالی، و ارائه راه‌حل‌های مناسب.
• مهارت‌های ریاضی: تسلط بر محاسبات ریاضی و توانایی کار با اعداد و ارقام.
• مهارت‌های ارتباطی: توانایی برقراری ارتباط مؤثر با همکاران، مدیران و مشتریان، به‌صورت کتبی و شفاهی.
• مهارت‌های مدیریتی: توانایی مدیریت زمان، اولویت‌بندی کارها و سازماندهی اطلاعات.
• مهارت‌های فناوری اطلاعات: آشنایی با نرم‌افزارهای حسابداری و سایر نرم‌افزارهای مرتبط با امور مالی.

کدام دروس دوره دبیرستان در رشته حسابداری بیشتر کاربرد دارند؟

باتوجه‌به ماهیت کمی حسابداری، پیش‌نیازهای اولیه برای تحصیل در این رشته پیش‌نیاز ریاضی است. ولی تنها پیش‌نیاز ریاضی کافی نیست، بلکه مطالعه دررابطه‌با فرایندهای مالی بنگاه‌های اقتصادی خرد و کلان و آشنایی با روند عملکردی حسابداران می‌توانند در تربیت یک حسابدار موفق، به شکل چشمگیری مؤثر باشند.
علاوه بر تقویت پایه‌های ریاضی و محاسباتی علاقه‌مندان به رشته حسابداری، نیاز است که این افراد با بازه عملکردی حسابداران آشنا شوند تا بتوانند استعداد خود را در راستای تبدیل‌شدن به یک حسابدار موفق تقویت کنند. زیرا ارتباط مداوم و مکرر با اعداد و ارقام مالی یک شرکت در صورت نبود علاقه به کار، طاقت‌فرسا و غیرممکن است.
لازمه دیگر برای دانشجویان رشته حسابداری، آشنایی و شناخت نرم‌افزارهای حسابداری است. در دنیای کنونی باتوجه‌به مقیاس عملکردی شرکت‌ها و از طرفی نیاز به استفاده از تکنولوژی و فناوری در فرایندهای مدیریت مالی، عملاً مجموعه‌های گوناگون برای پیاده‌سازی گزارش‌های گوناگون مالی خود مجبور به استفاده از نرم‌افزارهای حسابداری مختلف هستند. از همین رو، آشنایی با نرم‌افزارهای حسابداری جزء جدایی‌ناپذیر ورود به عرصه عملیاتی حسابداری است.

گرایش‌های رشته حسابداری برای ادامه تحصیل چه هستند؟

رشته حسابداری در مقطع کارشناسی‌ارشد زیرشاخه‌های مختلفی دارد که بسیاری از دانشگاه‌های معتبر کشور امکان تحصیل در آن‌ها را برای دانشجویان فراهم می‌کنند. دانشجویان رشته حسابداری، می‌توانند با انتخاب یکی از گرایش‌هایی که در ادامه آمده است در مقطع کارشناسی‌ارشد به ادامه تحصیل بپردازند.

• رشته حسابداری
اصلی‌ترین زیرشاخه حسابداری در مقطع ارشد خود حسابداری است که از رشته‌های پرطرف‌دار در چند سال اخیر بوده است و به بررسی اقتصاد و امور مالی سازمان‌ها و شرکت‌ها می‌پردازد. در رشته حسابداری، حسابداران به تهیه گزارش‌های مالی، جمع‌آوری و طبقه‌بندی اطلاعات اقتصادی و مالی می‌پردازند.

• رشته حسابرسی
حسابرسی یکی دیگر از بخش‌های مهم رشته حسابداری است که به‌منظور بررسی و کنترل حساب‌های حسابداران انجام می‌شود. در واقع حسابرسان در دفاتر شرکت‌ها و سازمان‌های مختلف جذب می‌شوند تا از صحت گزارشات مالی و حساب‌های حسابداران مطمئن شوند. معمولان حسابرسان به‌صورت مستقل عمل می‌کنند تا صحت اطلاعات گزارش شده به طور صحیح مورد بررسی قرار گیرد.

• رشته حسابداری مدیریت
رشته حسابداری مدیریت به‌منظور افزایش توانمندی مدیران مالی در تصمیم‌گیری‌ها و تدوین استراتژی‌های اقتصادی شرکت‌ها مطرح شده است. افرادی که در گرایش حسابداری مدیریت تحصیل می‌کنند، می‌توانند به‌عنوان مدیرعامل، عضو هیئت‌مدیره و یا به‌عنوان مشاورین مدیریت و اقتصاد در کنار مدیران ارشد شرکت‌ها به ایفای نقش بپردازند. فارغ‌التحصیلان این رشته علاوه بر حسابداری تا حدود زیادی با مطالب رشته اقتصاد نیز آشنا می‌شوند.
حسابداری تنها علم مدیریت بر هزینه‌های شرکت‌ها، آن‌هم پیش از شروع فرایند تولید نیست. بلکه حسابداری می‌تواند در زمینه فرایند بهای تمام شده محصولات و خدمات، مقدار تولید، هزینه اجرا، مقیاس‌های مختلف تولید، قیمت فروش محصولات و خدمات و ظرفیت منابع گوناگون (مانند ماشین‌آلات) مشاوره‌های ارزشمندی را به مدیران سطح بالای شرکت‌ها ارائه دهد. به زبان ساده‌تر می‌توان گفت آنچه توسط حسابداری مدیریت ارائه می‌شود، پیش‌نیازی الزامی است که مدیران شرکت‌ها بر مبنای آن اقدام به تصمیم‌گیری‌های کلان می‌کنند.
منابع انسانی در شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی به‌عنوان بااهمیت‌ترین دارایی‌های آن‌ها تلقی می‌شوند. در همین راستا، مدیریت بر امور مالی گوناگون مربوط به این منابع از بازه‌های عملکردی حسابداری منابع انسانی است. فارغ‌التحصیلان این شاخه از حسابداری در بسیاری از شرکت‌های عمومی و خصوصی فعالیت می‌کنند.

• گرایش حسابداری عمومی
این گرایش، در مقطع کارشناسی‌ارشد حسابداری به‌نوعی جدید محسوب می‌شود و هدف اصلی از ایجاد آن، تربیت نیروهای انسانی آموزش‌دیده برای فعالیت در بخش‌های عمومی – دولتی و یا سطوح کلان فضای اقتصادی جامعه است.

• حسابداری صنعتی
حسابداری صنعتی با تحولات صنایع مختلف به‌خصوص انقلاب صنعتی شکل گرفت. اطلاع از بهای تمام شده محصولات تولید شده، نیازی حیاتی برای تعیین قیمت فروش و عملکرد بهینه شرکت‌ها است؛ لذا حسابداری صنعتی، با تکامل ابزارها و شیوه‌های تولید به سمت هزینه‌یابی پیشرفته حرکت می‌کند تا هزینه‌ها و بهای تمام شده کالاهای آماده فروش به‌روشنی و با شفافیت کامل تعیین شوند.

• حسابداری مالی
حسابداری مالی همان حسابداری گزارشگری است. زیرا هدف اصلی حسابداری مالی، آماده‌سازی صورت‌های مالی است تا نیاز استفاده‌کنندگان از آن‌ها را تأمین کنند. حسابداری مالی باتوجه‌به اصول حسابداری در تلاش است، نیازهای مختلف استفاده‌کنندگان درون‌سازمانی و برون‌سازمانی از اطلاعات حسابداری را پاسخ دهد؛ این افراد با چنین گزارش‌ها و داده‌هایی، قادر می‌شوند در مورد سرمایه‌گذاری‌ها، انعقاد قراردادهای گوناگون، ارائه وام و غیره اقدام به تصمیم‌گیری کنند.

• حسابداری دولتی
دولت‌ها در سال‌های اخیر باتوجه‌به گستره فرایندهای مخارجی خود، نیازمند مشاورین و افرادی شده‌اند که توانمندی تفکیک و مدیریت هزینه‌ها در سطوح کلان اقتصادی را داشته باشند؛ بنابراین، تربیت و پرورش حسابداران دولتی، می‌تواند منجر به بودجه‌بندی صحیح برای امور گوناگون و اجرای این بودجه به‌صورت دقیق و کاربردی شود. گرایش حسابداری دولتی در پی ایجاد بستری برای به‌وجودآمدن مشاورین و متخصصان حسابداری در بازه مخارج دولتی است.

مهم ترین دروس دانشگاهی رشته حسابداری

دروس پایه

دروس اصلی و تخصصی

  • روانشناسی عمومی

  • جامعه‌شناسی

  • اصول علم اقتصاد

  • ریاضیات پایه

  • ریاضیات کاربردی

  • آمار کاربردی

  • مبانی کاربرد کامپیوتر

  • تحقیق در عملیات

  • مدیریت تولید

  • حقوق تجارت

  • پول و ارز بانکداری

  • مبانی سازمان مدیریت

  • توسعه اقتصادی

  • مالیه عمومی

  • روش تحقیق

  • اصول حسابداری

  • حسابداری میانه

  • حسابداری پیشرفته

  • حسابداری صنعتی

  • حسابرسی

  • حسابداری مالیاتی

  • اصول تنظیم و کنترل بودجه

  • مدیریت مالی

  • مباحث جاری حسابداری

  • متون حسابداری

دروس دانشگاهی رشته حسابداری تا چه میزان نیازهای بازار کار را پاسخگو هستند؟

رشته حسابداری یکی از پرکاربردترین رشته‌های تحصیلی است. زیرا نه‌تنها در بازار کار بلکه حتی در مدیریت صحیح بودجه یک خانوار نیز می‌تواند عملکرد و بازده مناسب خودش را نشان دهد. این رشته به حسابداران کمک می‌کند تا بتوانند باتوجه‌به توانمندی‌های خود و شناخت صحیح منابع و دارایی‌های، چشم‌انداز مناسبی از بودجه و هزینه‌های یک مجموعه را ارائه دهند. از طرفی وضعیت اقتصادی یک شرکت با گزارش‌های مالی شفاف‌تر شده و درک آن به‌راحتی صورت می‌گیرد.
محصلین رشته‌های حسابداری باتوجه‌به آموزه‌های خود در طول تحصیل، می‌توانند وضعیت مالی یک شرکت را شناسایی و درباره عملکرد صحیح و مناسب باتوجه‌به این وضعیت، به مدیران شرکت‌ها مشاوره دهند. این مشاوره‌ها می‌تواند مدیران ارشد شرکت‌ها، هیئت‌مدیره و مدیران عامل را راهنمایی کند، تا بتوانند به اهداف و چشم‌اندازهای خود دست پیدا کنند.
باتوجه‌به بازه دیگر رشته حسابداری به‌عنوان رشته حسابرسی می‌توانیم، این رشته را سنگ‌محک عملکرد صحیح حسابداران نیز معرفی کنیم. حسابرس‌ها باتوجه‌به قوانین موجود در فضای حسابداری، عملکرد حسابداران شرکت‌ها را سنجیده و اختلافات یا انحرافات آن‌ها را شناسایی می‌کنند. این اتفاق، منجر به ایجاد گزارش‌های مالی شفاف و یکسان در سطح تمامی بنگاه‌های اقتصادی فعال در یک صنعت می‌شود.
علاوه بر توضیحات فوق، حسابداران برای انجام عملیات حسابداری نیاز به آشنایی کامل و دقیق با نرم‌افزارهای حسابداری دارند؛ لذا در برخی از دانشگاه‌ها به‌صورت دروس اختیاری یا به‌صورت دروس تکمیلی، آموزش نرم‌افزارهای مختلف حسابداری در اختیار دانشجویان قرار می‌گیرد. البته در دانشگاه‌های متعددی نیز متأسفانه این آموزش‌ها ارائه نمی‌شوند که همین امر بدل به ضعف دانشجویان برای بازار کار، پس از فارغ‌التحصیلی خواهد شد.
بر اساس آنچه مورد اشاره قرار گرفت، فارغ‌التحصیلان رشته‌های حسابداری برای موفقیت در بازار کار و شرکت‌های متبوع خود، باید آموختن نحوه کار با نرم‌افزارهای حسابداری گوناگون را در دستور کارشان قرار داده و به آن به چشم یک اولویت بسیار مهم و جدی نگاه کنند.
از قدیم‌الایام اعتقاد بر این بود که حسابداری یک فن تجربی است که باید به شیوه استاد و شاگردی یاد گرفته شود و احتیاجی به تحصیلات دانشگاهی وجود ندارد؛ اما اگر چنین بود چرا در سال ۱۳۴۵ در آموزشگاه عالی حسابداری ملی شرکت ملی نفت ایران رشته حسابداری تاسیس شد و بعد از آن در دانشگاه تهران و بعد از این دو در سایر دانشگاه‌های دولتی و غیردولتی این رشته شروع به آموزش کرد. ما به این سوال پاسخ خواهیم داد.
علم حسابداری در واقع مانند یک سیستم منظم است که در آن عملیات جمع‌آوری طبقه‌بندی ثبت اطلاعات و خلاصه‌کردن آنها همچنین تهیه گزارش‌های مالی و صورت‌حساب‌های حسابداری در شکل‌های مختلف انجام می‌گیرد تا افرادی که در سازمان‌های مختلف مثل بانک‌ها و غیره هستند بتوانند از این اطلاعات استفاده کنند.
اگر فردی تحصیلات دانشگاهی نداشته باشد بیش از اینکه حسابدار باشد دفتردار است، زیرا گزارش این افراد مطابق استانداردهای موردنیاز نیست و به‌اندازه کافی سبک‌وسنگین نمی‌شود. شخصی که تحصیلات آکادمیک نداشته باشد و به‌صورت تجربی حسابداری را انجام دهد نمی‌تواند تفاوتی بین دارایی‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت قائل شود نمی‌داند که به چه صورت باید معاملات ارزی در دفاتر ثبت می‌شود.
کسی که در رشته حسابداری به‌صورت متخصص آموزش‌دیده باشد می‌تواند در آینده مدیر یک سازمان یا یک شرکت بشود و به آن شرکت این ایده را بدهد که منابع را چگونه ارزیابی کنند و سرمایه‌گذاری کنند تا بتوانند بهترین نتیجه را داشته باشند. در واقع حسابدار یک شغل خدماتی است که وظیفه آن حسابدار، فراهم‌کردن اطلاعات کمی از موارد مالی است که این اطلاعاتی که حسابدار در اختیار بقیه قرار می‌دهد می‌تواند تأثیر مهمی در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی داشته باشد.

اینجا آموزش عالی است.

بازار کار و آینده شغلی رشته حسابداری

همان‌طور که در بخش توانایی‌ها برای رشته حسابداری گفته شد فرصت‌هایی که برای رشته حسابداری جهت شاغل شدن وجود دارد بسیار زیاد است و شخصی که رشته حسابداری را مطالعه می‌کنند باید امیدوار باشد که در یک شرکت کوچک یا بزرگ خصوصی، دولتی و یا سازمان‌های مختلف می‌تواند مشغول به کار شود. میزان درآمد و حقوق این افراد می‌توانند از حد پایین تا بالا باشد. باتوجه‌به سابقه کار و میزان تحصیلات این افراد میزان حقوق آنها می‌تواند رنج گسترده داشته باشد. این افراد می‌توانند حسابدار مالی، مدیریت قسمت مالیات، بیمه و همچنین زمینه‌های مختلفی که با حسابرسی و حسابداری در ارتباط هستند مشغول به کار شوند.
اغلب دانشجویان رشته حسابداری (با گرایش‌های گوناگون) بعد از پایان تحصیلات خود جذب بازار کار می‌شوند. در عمل دانش‌آموختگان رشته حسابداری می‌توانند در شاخه‌های مختلف و متفاوتی نظیر حسابداری مالی، حسابداری صنعتی، حسابداری دولتی، حسابداری مالیاتی، حسابداری بیمه و حسابداری بانکی فعالیت کنند. حسابداری مالی به طور معمول نیروهایی را می‌طلبد که تمایل دارند جذب شرکت‌ها و مؤسسات تجاری و غیرانتفاعی شوند. حسابداری بیمه به طور کامل تمرکز بر مؤسسات بیمه دارد و حسابداری بانکی نیز در شعبات مختلف بانکی و عملیات مالی همین نهادها به کار می‌آید.

بازه دیگر اشتغال محصلین حسابداری، بخش حسابرسی است. حسابرس‌ها به‌طورکلی می‌توانند در دوشاخه فعالیت کنند: شاخه اول شامل حسابرسان داخلی شرکت‌ها می‌شود، این افراد عملکردهای حسابداران یک شرکت را تجزیه‌وتحلیل و صحت اجرای آن‌ها را تأیید می‌کنند. شاخه دیگر نیز حسابرسان مستقل را در بر می‌گیرد، این حسابرسان خارج از شرکت‌ها و در بدنه شرکت‌های خصوصی یا شرکت‌های دولتی حسابرسی فعالیت می‌کنند و کار آنها نظارت بر عملکرد حسابداران و حسابرسان شرکت‌ها علی‌الخصوص، در مباحث مالیاتی و اختلافات مالی است.

برای ورود به بازار کار، علاوه بر آشنایی با مهارت‌های تخصصی رشته موردنظر باید با سایر مهارت‌های فردی هم آشنایی داشته باشید. در حقیقت، این مهارت‌های فردی هستند که یک شخص را از میان رقبا متمایز می‌کنند و سبب موفقیت او در زمینه‌ها و موقعیت‌های شغلی می‌شوند. چنین مهارت‌هایی سبب تعامل بهتر فرد در سازمان و محیط‌های کاری خواهد شد و به طور معمول با نام «مهارت‌های نرم» از آن نام می‌برند.

برخی از مشاغل و سازمان‌هایی که یک فارغ‌التحصیل رشته حسابداری می‌تواند در آن‌ها مشغول به کار شود، عبارت‌اند از:

• در کلیه شرکت‌ها و مؤسسات تجاری و غیرانتفاعی
• در کلیه واحدهای صنعتی و شرکت‌های تولیدی
• در کلیه سازمان‌ها و ادارات دولتی به‌عنوان حسابدار یا عامل ذی‌حساب
• در ادارات دارایی
• در مؤسسات بیمه
• در شعبه‌ها و سرپرستی بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری
• مدیریت مالی واحدهای تجاری
• حسابرسی عملیات درون یک واحد تجاری
• مؤسسات حسابرسی دولتی و خصوصی

مزایای رشته و شغل حسابداری

دلایل انتخاب رشته حسابداری

۱. یکی از این دلایل سفت و سخت که می‌تواند شما را مجاب به انتخاب شغل و رشته حسابداری کند، تقاضای دائمی کارفرمایان یا مدیران شرکت‌ها برای استخدام حسابدار است. به جرات می‌توان گفت حسابداری یکی از مشاغلی ست که در هر شرایط اقتصادی، بازار کار ثابتی دارد. این انتهای داستان نیست، همانطور که شاهد هستید روز به روز کسب و کارهای جامعه گسترش می‌یابند و حتی کسب و کارهای جدیدی وارد بازار کار می‌شوند.

نتیجه می‌گیریم نیاز به استخدام حسابدار، همیشه در جامعه و بازار کار، احساس می‌شود. ازآنجایی‌که حسابداران همواره در رأس هرم هر شرکتی قرار دارند، در صورت رکود اقتصادی و یا ورشکستگی شرکت هم سریعاً تعدیل نمی‌شوند و جزء آخرین نفراتی هستند که پستشان را ترک می‌کنند.

۲.یک دلیل قانع کننده برای انتخاب رشته حسابداری که مخصوص افراد نتیجه گرا می‌باشد. باید بدانید حسابدارها می‌توانند سریعاً نتیجه کارشان را مشاهده کنند. به طور شفاف‌تر که بخواهیم بگوییم، برخی از افراد هستند که دوست دارند کاری که انجام می‌دهند نتیجه بخش باشد و بتوانند این نتیجه را سریعاً ببینند. پس می‌توان نتیجه گرفت رشته‌هایی مانند مهندسی و عمران یا دیگر رشته‌هایی که پروژه محور هستند مناسب این افراد نمی‌باشد.
از همین رو انتخاب شغل حسابداری می‌تواند گزینه مناسبی برای این افراد باشد؛ چراکه یک حسابدار پس از انجام کارهای روزانه‌اش، می‌تواند نتیجه کارش را ببیند. برای مثال ثبت‌اسناد یا تهیه گزارش و آماده‌سازی برگه انبار، به‌سرعت قابل‌انجام بوده و حسابداران روزانه به این کارها مشغول‌اند.

۳.اگر عاشق مدیریت هستید و می‌خواهید خودتان کارفرمای خود باشید، باید رشته حسابداری را برای تحصیل انتخاب کنید تا در آینده حسابدار شوید. یک حسابدار زبده و کاردان می‌تواند به‌صورت تکی کار کند و امور حسابداری چندین شرکت را به تنهایی انجام دهد.
بدین ترتیب شما به‌عنوان یک حسابدار فریلنسر مشغول به کار شده‌اید و دیگر لازم نیست حتماً ۸ ساعت از روز خود را در یک شرکت حضور داشته باشید. در فریلنسری این شما هستید که ساعت کارتان را مشخص می‌کنید و حتی می‌توانید به‌صورت پاره وقت در شرکتی، حضور پیدا کنید و پس از انجام امور مالیشان، آنجا را ترک کنید.

۴.اگر روابط عمومی بالایی دارید و از صحبت کردن با افراد دیگر، لذت می‌برید، باید شغل حسابداری را انتخاب کنید. یک حسابدار می‌تواند خدمات مشاوره ارائه دهد، پس نیازمند روابط عمومی بالا و تجربه کار خواهد بود. شاید رسیدن به این هدف کمی زمانبر باشد؛ اما ارزشش را دارد؛ چراکه این شغل بسیار پردرآمد است.

۵.یکی از حقایق جالب در مورد شغل حسابداری که شاید تابحال به آن توجه نکرده باشید این است که ۹۹ درصد و یا شاید ۱۰۰ درصد کسب و کارهای جامعه امروز، نیازمند حسابدار هستند. این یعنی برگ برنده دست شماست و همیشه و هرکجا که باشید، کار پیداکردن برای شما راحت‌تر از سایر شغل‌هاست. از طرفی اگر بخواهید به یک کشور دیگر هم مهاجرت کنید، باز هم مشکلی راهتان را سد نمی‌کند و می‌توانید به هر کجا که دوست دارید بروید و به همین شغل مشغول شوید.

۶.شاید به گوش شما هم رسیده باشد که برای انجام امور حسابداری حتماً نباید تحصیلاتتان را در دانشگاه تکمیل نموده باشید، یعنی می‌توانید با کسب مدرک از یک مرکز معتبر، آموزش‌های لازم را فرا بگیرید و سپس وارد بازار کار شوید. در واقع کارفرمایان به تجربه شما در این کار توجه می‌کنند تا میزان تحصیلات!
بنابراین، می‌توان گفت حسابداری شغلی‌ست که نیاز به یادگیری فنون و قواعد دارد و فارغ‌التحصیل بودن در گرایش حسابداری، ملاک انتخاب کارفرمایان نیست.

۷.شاید با شنیدن این جمله متعجب شوید و تمام باورهایتان در مورد حسابداری زیر و رو شود! باید بدانید برای تحصیل در رشته حسابداری حتماً لازم نیست خودتان را در اتاق حبس کنید و شبانه روز برای قبولی در کنکور، درس بخوانید؛ چراکه قبولی در این رشته با وجود دانشگاه‌های فراوانی که ارائه‌دهنده آن هستند، بسیار ساده است. برای مثال دانشگاه‌هایی مانند علمی کاربردی، دولتی، آزاد، پیام نور، غیرانتفاعی و… همه رشته حسابداری را ارائه می‌دهند.

۸.نکته جالب دیگری که باید در مورد رشته حسابداری بدانید این است که این رشته بالعکس تصور اکثر افراد جامعه، مفاهیم آسان‌تری نسبت به رشته‌های مهندسی و علوم تجربی دارد. به همین دلیل هم در دانشجویان رشته حسابداری، می‌توانند در کنار تحصیلاتشان، مشغول به کار شوند. امروزه شرکت‌های بسیاری نیازمند کمک حسابدار یا دستیار حسابدار دارند که اکثرا دانشجویان را برای اینکار می‌پذیرند.

۹.اگر خانم خانه‌دار هستید و مسئولیت‌های خانه‌داری اجازه نمی‌دهد در بیرون از منزل به کارکردن مشغول شوید، باید به شما نوید این را بدهیم که با تحصیل در رشته حسابداری می‌توانید شغلتان را به منزل بیاورید. از آنجایی که با وجود اینترنت اکثر کسب و کارها اینترنتی شده است، بسیاری از امور هم در منزل و با استفاده از اینترنت قابل انجام می‌باشد.
شما می‌توانید امور یک شرکت را به‌صورت دورکاری انجام دهید بدون اینکه در آن محل حضور داشته باشید. می‌پرسید چگونه این کار ممکن است؟ باید در جواب گفت امروزه حسابداری تحت وب توانسته سبب ایجاد این شغل شود و حسابداران بسیاری هستند که در منزل و با استفاده از اینترنت، مشغول به کار هستند.

مزایای شغل حسابداری

۱. تقاضای بالا و بازار کار گسترده:
حسابداران در طیف وسیعی از سازمان‌ها، از جمله شرکت‌های خصوصی، مؤسسات دولتی، مؤسسات غیرانتفاعی و … موردنیاز هستند. این تنوع، فرصت‌های شغلی متعددی را برای حسابداران فراهم می‌کند. پیش‌بینی می‌شود که تقاضا برای حسابداران تا سال ۲۰۳۰، ۷ درصد رشد کند که نشان دهنده‌ی پویایی و ثبات این شغل است.
۲. تنوع و پویایی:
حسابداری، حرفه‌ای متنوع و پویا است که در آن، وظایف و چالش‌های مختلفی وجود دارد. حسابداران با وظایف متعددی مانند حسابرسی، تحلیل مالی، تهیه گزارش‌های مالی، مشاوره مالی و … روبرو هستند که از یکنواختی کار جلوگیری می‌کند و پویایی را به ارمغان می‌آورد.
۳. درآمد مناسب:
حسابداران، به طور متوسط، از درآمد قابل‌قبولی برخوردارند. میزان حقوق و دستمزد حسابداران به تجربه، مهارت، تخصص، نوع کارفرما و محل کار بستگی دارد. حسابداران باتجربه و متخصص، به‌خصوص در زمینه‌های خاص مانند حسابرسی مالیاتی و مشاوره مالی، می‌توانند درآمد بسیار بالایی کسب کنند.
۴. فرصت‌های پیشرفت شغلی:
حسابداران با کسب تجربه و مهارت‌های لازم، می‌توانند در سلسله‌مراتب شغلی پیشرفت کنند و به سمت‌های مدیریتی مانند مدیر مالی، CFO و … ارتقا پیدا کنند. همچنین، حسابداران می‌توانند با دریافت گواهینامه‌های تخصصی مانند CPA، ارزش و اعتبار خود را در بازار کارافزایش داده و فرصت‌های شغلی بهتری را برای خود فراهم کنند.
۵. مهارت‌های قابل انتقال:
مهارت‌های آموخته شده در رشته حسابداری، مانند مهارت‌های تحلیلی، حل مسئله، تفکر انتقادی و …، نه‌تنها در این حرفه، بلکه در سایر مشاغل نیز مفید و قابل‌استفاده هستند. این امر، انعطاف‌پذیری و قابلیت اشتغال در سایر زمینه‌ها را برای حسابداران فراهم می‌کند.
۶. رضایت شغلی:
مطالعات نشان می‌دهد که حسابداران از سطح رضایت شغلی بالایی برخوردارند. این امر به دلیل تنوع وظایف، پویایی شغل، فرصت‌های یادگیری و پیشرفت، و همچنین کمک به رشد و توسعه سازمان‌ها است.

امکان ادامه تحصیل در رشته حسابداری در داخل ایران چگونه است؟

در ایران می‌توان رشته حسابداری را در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی‌ارشد و دکتری دنبال کرد. این رشته در اغلب دانشگاه‌های معتبر کشور در حال تدریس است.

امکان ادامه تحصیل در رشته حسابداری در خارج از کشور به چه صورت است؟

طبق آمارهایی که وجود دارد، گفته می‌شود دانشگاه‌های ایالات متحده یک‌چهارم رده‌های فهرست، ۲۰۰ دانشگاه برتر جهان در زمینه رشته حسابداری را به خود اختصاص داده‌اند. دانشگاه کلمبیا، ییل، کالیفرنیا، لس‌آنجلس و پرینستون از جمله برترین دانشگاه‌های این کشور برای تحصیل در زمینه حسابداری هستند.

کانادا نیز از دیگر کشورهایی است که دانشگاه‌هایی شاخص را برای تحصیل علاقه‌مندان در رشته حسابداری دارد. دانشگاه‌های تورنتو و بریتیش کلمبیا در بین ۴۰ دانشگاه برتر جهان برای تحصیل در رشته حسابداری قرار گرفته‌اند. دراین‌بین، شاید بد نباشد اشاره کنیم که دانشگاه معروف مورمون و دانشگاه بریگهام یانگ (BYU) نیز یک مدرسه تحقیقاتی حسابداری دارند.

طبق رتبه‌بندی‌هایی که شرکت QS درباره دانشگاه‌های مختلف در دنیا انجام می‌دهد، ۲۰ دانشگاه برتر ارائه‌دهنده رشته حسابداری در جهان به‌صورت زیر هستند:

• دانشگاه هاروارد
• دانشگاه MIT
• دانشگاه استنفورد
• دانشگاه آکسفورد
• مدرسه اقتصاد لندن
• دانشگاه شیکاگو
• دانشگاه پنسیلوانیا
• دانشگاه کمبریج
• دانشگاه یوسی برکلی
• دانشگاه کلمبیا
• مدرسه کسب و کار لندن
• دانشگاه نیویورک
• دانشگاه Yale
• دانشگاه ملی سنگاپور
• دانشگاه ولز سیدنی
• دانشگاه ملبورن
• مدرسه مدیریت پاریس
• دانشگاه تحقیقات و تکنولوژی هنگ‌کنگ
• دانشگاه باکونی ایتالیا
• دانشگاه کالیفرنیا در لس‌آنجلس

توجه داشته باشید که در بیشتر موارد، برای ادامه تحصیل در خارج از کشور، باید با زبان خارجی کشور موردنظر و همچنین زبان انگلیسی آشنایی خوبی داشته باشید. علاوه بر این، برای اثبات آشنایی با زبان انگلیسی نیز به شرکت در آزمون‌های بین‌المللی و معتبر زبان خارجی مانند تافل، آیلتس و دولینگو نیاز دارید.

دانش آموختگان موفق

ویدیو